wtorek, 2 lipca 2013

Jak działają fajerwerki?

Chińczycy do produkcji fajerwerków używali zwykłego prochu. Na przestrzeni lat technologia wytwarzania fajerwerków bardzo się zmieniła. Wzrosło przy tym bezpieczeństwo użytkowania sztucznych ogni. Dzisiaj podstawowym materiałem do produkcji fajerwerków jest czarny proch wraz z różnymi domieszkami.

Jak zbudowane są fajerwerki?



Oto prosty rysunek, który przedstawia budowę fajerwerka. Cały materiał pirotechniczny znajduje się w specjalnej, najczęściej tekturowej tubie (powłoce). Najpierw do tuby wpuszczane są gwiazdy (występujące w różnych kształtach i rozmiarach, dających określony efekt świetlny). Dopiero później gwiazdy oblepiane są czarnym prochem. Kiedy podpalimy lont, wówczas spowoduje to uruchomienie zapalnika. Następuje eksplozja. Na zewnątrz zostaje wyrzucony prysznic jasnych iskier. Wybuch wyrzuca gwiazdy we wszystkich kierunkach.

Efekt świetlny, który pojawia się na niebie zależy od układu gwiazd wewnątrz tuby zamykającej materiał wybuchowy. Jeśli np. granulki są równomiernie rozmieszczone w okrąg z czarnym prochem wewnątrz koła, wówczas na niebie otrzymujemy efekt małych gwiazd rozbłyskujących w okręgu.

Podstawowymi składnikami materiału pirotechnicznego jest paliwo i utleniacz oraz różnego rodzaju związki powodujące efekty barwne.

Przyjrzyjmy się w jaki sposób zbudowana jest zwykła PETARDA.

Najważniejszy składnik stanowi oczywiście czarny proch lub proszek błyskowy. Ponadto petarda zawiera tekturową tubę oraz lont podpalający proch. Czrny proch zawiera węgiel, siarkę i azotan potasu. Dodatkowo petarda może zawierać aluminium zamiast/oprócz węgla drzewnego. Służy to rozbłyskowi eksplozji.

A jak zbudowane są najprostsze ZIMNE OGNIE?

Zimne ognie różnią się od petardy. Błysk iskry jest długi (trwa do 1 min.) i jest bardzo jasny. Błysk zimnych ogni składa się z kilku związków: paliwa, utleniacza, żelaza i stali w proszku oraz spoiwa. Utleniacz stanowi azotan potasu, paliwo to węgiel drzewny, siarka i czarny proch, a spoiwo to cukier lub skrobia. Wszystkie składniki miesza się z wodą i powstaje mieszanina, którą pokrywa się drut (przez zanurzenie) lub wlewa się do tuby. Po wyschnięciu otrzymujemy charakterystyczne zimne ognie. Aby zimne ognie spalały sie powoli, a nie wybuchały jak petardy, należy odpowiednio dobrać proporcje paliwa, utleniaczy i innych składników

 
 
Budowa WYRZUTNI
 
Wyrzutnia z wieloma efektami to już zdecydowanie bardziej skomplikowany fajerwerk, ale działający na tej samej zasadzie co prostsze produkty pirotechniczne. Wyrzutnie wybuchają w dwóch lub trzech fazach. Moga zawierać gwiazdy o różnych kolorach i kompozycjach, tworzyc bardziej lub mniej intensywne światło, bardziej lub mniej efektywne iskry.
Wyrzutnie mogą zawierac powłoki, które zawierają w sobie jeszcze inne powłoki. Mogą mieć wiele sekcji bez użycia dodatkowych powłok. Poszczególne sekcje sa inicjowane przez różne lonty. Wybuch jednej sekcji powoduje zainicjowanie następnej. Powłoki muszą być tak skonstruowane, aby w każdej sekcji był inny efekt wybuchu. Może to wszystko troszkę skomlikowane, ale myślę, że daje zdecydowanie najbardziej spektakularne efekty.